ارز‌های دیجیتالی در حقیقت ارز‌هایی هستند که با پروتکل‌‌های رمزگذاری‌شده طراحی می‌شوند و هدف‌شان کاهش تقلب و ممانعت از جعل و کلاه‌برداری ارزی است.
شاید در آینده‌ی نه چندان دور دیگر نیازی نیست که پول کاغذی با خود حمل کنید یا پول خود را در بانک نگهداری کنید. ارز‌های دیجیتال همه چیز را تغییر می‌دهند. با توجه به اهمیت ارز‌های دیجیتال در مقاله حاضر سعی داریم توضیحی بر چیستی ارز‌های دیجیتال داشته باشیم.
رمز ارز‌های دیجیتالی بر بستر فناوری بلاکچین و علم رمزنگاری طراحی شده‌اند. این رمز ارز‌ها در اختیار هیچکس نیستند و کسی نمی‌تواند در آن تقلبی کند. در حقیقت بلاکچین این رمز ارز‌ها را شفاف، غیرمتمرکز و نفوذناپذیر کرده است.
کریپتوکارنسی یا ارز دیجیتال چیست؟
به طور کلی رمز ارز‌های دیجیتالی را می‌توان به سادگی و بدون دخالت شخص سومی بین افراد منتقل کرد. همچنین افراد با استفاده از کیف پول‌‌های دیجیتالی به راحتی می‌توانند بدون هیچ هزینه‌ای از رمز ارز‌های خود نگهداری کنند. برخی از این ارز‌ها از طریق ساز و کار استخراج یا ماینینگ به وجود می‌آیند. به عبارت دیگر برای انجام هر تراکنش در شبکه نیاز به انجام محاسباتی است که ماینر‌ها آن را انجام می‌دهند و در ازای آن پاداش می‌گیرند.
نکته مهم که نیاز هست مورد توجه قرار گیرد این است که؛ مهم‌ترین ویژگی ارز دیجیتال در غیرمتمرکز بودن آن است. یعنی هیچ نهاد، سازمان یا دولت خاصی، آن را تحت نظارت و کنترل خود ندارد. در نتیجه، دیگر خبری از دخالت دولت‌‌ها در مدیریت و پیشبرد پروژه‌‌های موجود در شبکه بلاکچین نیست. شبکه بلاک چین، شبکه‌ای وسیع و گسترده است که ارز‌های دیجیتالی در بستر آن تبادل می‌شوند.
به عبارتی استفاده از انواع ارز دیجیتال برای تراکنش‌‌های مالی مختلف از نقاط گوناگون دنیا مقدور است. برای انجام هرگونه تراکنش با ارز دیجیتالی در بستری گسترده نیاز به کلید‌‌های عمومی و خصوصی وجود دارد. این کلید‌ها، امنیت فعالیت با رمز ارز‌های دیجیتالی را بالا می‌برند. در واقع، عملیات تراکنش با کریپتو کارنسی‌‌ها به کمک فرآیند‌های رمزگذاری مسیر تراکنش انجام می‌شود.
ارز‌های دیجیتال چه تفاوتی با پول عادی دارند؟
در ابتدا این مورد را ذکر کنیم که غیرقابل برگشت بودن اولین ویژگی رمز ارز‌های دیجیتالی است. به عبارت دیگر زمانی که یک تراکنش در شبکه بلاکچین انجام می‌شود، به هیچ وجه امکان برگشت آن وجود ندارد. مگر اینکه شخص گیرنده شخصا پول را به حساب فرستنده برگرداند. نکته بعدی مخفی بودن هویت در بلاکچین است. در شبکه بلاکچین هویت افراد مشخص نیست. بلکه فقط آدرس عمومی کیف پول (مانند شماره کارت‌‌های بانکی) و میزان موجودی آن قابل مشاهده است. سرعت و امنیت پازل برتری ارز‌های دیجیتالی را تکمیل می‌کنند. رمز ارز‌های دیجیتالی را از هر نقطه از جهان می‌توان به نقطه دیگر منتقل کرد. درباره امنیت هم که مفصلا صحبت کردیم و برای تاکید بیشتر باید بگوییم که بلاکچین غیرقابل هک است. پس به صورت خلاصه، مزایای برتری ارز‌های دیجیتالی را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:
- غیرقابل برگشت
- مخفی بودن هویت افراد
- سرعت بالا در انجام تراکنش بدون محدودیت
- امنیت بالا و غیرقابل نفوذ بودن رمزارز‌ها
انواع ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی
ارز‌های دیجیتال یا کریپتوکارنسی‌‌ها به دسته‌‌های مختلف تقسیم می‌شوند.
- کریپتوکارنسی هاPrivacy Coin
- Coin as a Service (رمزارز‌های خدمت دهنده)
- استیبل کوین‌‌ها (Stable coin)
- توکن کاربردی یا خدماتی (Utility Token Or App Coin)
- ارز‌های اوراق بهادار یا توکن‌‌‌های تضمینی (Security Token)
به طور کلی ارز‌های دیجیتال از تنوع زیادی برخوردار هستند. بیشتر آن‌‌ها کارکرد و ویژگی‌‌های مشابهی دارند. معروف‌ترین آن‌‌ها بیت کوین است. اما موارد و گزینه‌‌های مشهور دیگری هم در دنیای کریپتوکارنسی‌‌ها وجود دارد که از آن‌‌ها می‌توان به ترون (Tron)، ریپل (Ripple)، اتریوم (Ethereum)، لایت کوین (Litecoin)، استلار (Stellar) و مونرو (Monero) اشاره کرد. در ادامه به توضیح کوتاهی از هرکدام می‌پردازیم.
بیت کوین (Bitcoin)
بیت کوین، ترکیبی بود از خلاقیت، پشت سر گذاشتن موانع قانونی و کنار زدن واسطه‌‌ها در امور مالی و بانکی مختلف که تراکنش‌‌های مالی را در سطحی بین‌المللی مقدور می‌ساخت. به همین خاطر در مدت کوتاه ظهورش توانست توجه زیادی را به سمت خود جلب کند.
ترون (Tron)
ارز دیجیتال ترون با نشانه اختصاری TRX، ارز داخلی بلاک چین ترون است. این ارز دیجیتال یک پلتفرم غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین است که هدف آن ایجاد یک شبکه جهانی اشتراک‌گذاری مطالب رایگان در حوزه سرگرمی است. به عبارت ساده، ترون از تکنولوژی بلاک چین به عنوان بستری برای توسعه بازار جهانی استفاده می‌کند که این شامل دنیای سرگرمی، رسانه و انواع محتواست.
این بدان معناست که سازمان‌‌های مرکزی فعلی اینترنت (که واسطه‌ای برای سازندگان نیز به حساب می‌آیند) از این حلقه خارج می‌شوند. این ویژگی، به سازندگان محتوا این امکان را می‌دهد تا مستقیما با کاربران در ارتباط باشند و سود کار خود را از آن‌‌ها دریافت کنند. ارز دیجیتال رسمی ترون، ترونیکس نام دارد.
ریپل (Ripple) کریپتوکارنسی یا ارز دیجیتال
پلتفرم ریپل یک پروتکل به‌صورت متن‌باز است که به‌منظور انجام تراکنش‌‌های سریع و ارزان طراحی شده است. ریپل به‌جای استفاده از سیستم ماینینگ بلاک چین، از یک مکانیزم اجماع از طریق گروهی از سرور‌ها برای تأیید معاملات‌اش استفاده می‌کند.
تراکنش‌‌های ripple در عرض چند ثانیه تأیید می‌شوند و هزینه‌ی بسیار کمی دارند. ریپل قطعاً قصد دارد تا بر تمام معاملات بین‌المللی در سراسر جهان تسلط داشته باشد.
این پلتفرم نه‌تنها ارز دیجیتال مخصوص به خود یعنی همان ریپل (XRP) را دارد بلکه به همه‌ی افراد این امکان را می‌دهد تا از طریق این پلتفرم، ارز دیجیتال خود را در Ripple Net ایجاد کنند.
اتریوم (Ethereum)
اتریوم نسل دوم ارز‌های دیجیتال است. این ارز تازه نفس، با هدف هوشمندسازی فرایند‌ها و ایجاد فضایی برای اجرای برنامه‌‌های غیر متمرکز و خودکار ایجاد شد. اتریوم در تاریخ ۳۰ جولای ۲۰۱۵ و به سرپرستی جوان ۲۳ ساله روسی، «ویتالیک بوترین» پا به عرصه ارز‌های دیجیتال گذاشت.
لایت کوین (Lightcoin)
لایت کوین یکی از قدیمی‌ترین ارز‌های دیجیتال موجود در بازار کریپتوکارنسی‌‌ها است و توسط چارلی لی (Charlie Lee) در ماه اکتبر سال ۲۰۱۱ راه‌اندازی شد.
یکی از اهداف اصلی لایت کوین کاهش زمان تائیدیه هر بلاک از ۱۰ دقیقه به ۲٫۵ دقیقه بود، که درنتیجه آن بتوان تراکنش‌‌های بیشتری را تأیید کرد.
پولکادات (DOT)
ارز دیجیتال پولکادات با نماد DOT در ماه May سال ۲۰۲۰ به طور رسمی راه‌اندازی شد، این رمز ارز در زمان نگارش این مطلب در رتبه‌ی ۸ بازار رمز ارز‌ها قرار داشت. قیمت لحظه‌ای این ارز ۴۵. ۳۵ دلار است. رشد این رمز ارز با توجه به خوشبینی یا بدبینی‌‌هایی که برای آینده‌ی شبکه‌ی این ارز وجود دارد بالا و پایین می‌شود.
شبکه‌ی بلاک چین پولکادات در واقع چند بلاکچین هماهنگ را به صورت یک مجموعه در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد. یکی از اهداف اصلی رمز ارز پولکادات تامین مالی مورد نیاز شبکه است. هر فرد دارنده‌ی رمز ارز پولکادات در آینده‌ی این شبکه نقش دارد پروتکل استخراج رمز ارز پولکادات شبیه به اثبات سهام می‌باشد.
فایل کوین (Filecoin)
رمزارز فایل کوین با نام اختصاری FIL در سال ۲۰۱۴ توسط Juan Benet به وجود آمد. هدف از ایجاد این رمزارز ذخیره‌ی اطلاعات به صورت غیرمتمرکز بود. درواقع شما با خرید رمزارز FIL به فضایی برای ذخیره‌ی اطلاعات خود و البته به صورت غیرمتمرکز دسترسی خواهید داشت. در صورت داشتن حافظه‌ای که از آن استفاده نمی‌کنید، می‌توانید با در اختیار گذاشتن آن در شبکه از کارمزد‌های دریافتی سود کنید.
الگورند (ALGO)
رمزارز الگورند با نماد ALGO در سال ۲۰۱۹ توسط سیلویو میکالی (Silvio Micali) ایجاد شد. شبکه‌ی این رمزارز از پروتکل Pure Proof Of Stake برای تایید بلاک‌‌ها استفاده می‌کند. استفاده از این پروتکل امنیت شبکه را بالاتر می‌برد.
الگورند سعی دارد با به وجود آوردن امنیت به کمک پروتکل Pure proof of stake، مقیاس پذیری و عدم تمرکز به حل مشکلات موجود در شبکه‌ی بلاکچین کمک کند.
چین لینک (chainlink)
چین لینک با نماد اختصاری LINK در سال ۲۰۱۷ توسط سرگئی نظروف و استیو الیس به وجود آمد. شبکه‌ی chainlink به کاربران اجازه می‌دهد که اطلاعات و قرارداد‌های هوشمند را بر بستر بلاکچین ثبت کنند. یکی از اهداف شبکه‌ی LINK بر طرف کردن مشکل شبکه‌ی بلاکچین برای ارتباط با اطلاعات خارج از بلاکچین است.
سوالات متداول:
1-وضعیت کریپتوکارنسی در ایران به چه ترتیب است؟
در ایران هم مانند سایر نقاط دنیا، ارز‌های دیجیتال مورد بررسی افراد خبره‌ای مانند مهندسان، سرمایه‌گذاران و از همه مهم‌تر دولت قرار گرفته‌اند. البته فعلا به شکل رسمی و قانونی، خبری درباره استفاده و کاربرد این ارز‌ها مطرح نشده است.
نگارش: ساناز یوسفی
به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله مدیریت ریسک استراتژیک را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.
