کندل استیک به معنای شمعدان میباشد و در بازارهای مالی و بورس به تحلیل نمودار قیمت گفته میشود. این نمودار قیمتهای بالا سهم، پایین سهم همچنین بازشدن و بسته شدن سهم در یک دوره زمانی را به تحلیل گران بورس نشان میدهد. البته به خاطر شکل ظاهری این نمودارها که همانند شمع میباشد به آن کندل استیک گفته میشود.
کندل استیک (Candle Stick) چیست؟
به طور کلی الگوهای کندل استیک (Candlestick Patterns) یکی از ابزارهای مهم در تحلیل تکنیکال هستند. کنار هم قرار گرفتن کندلها، الگوهایی را میسازد که به تحلیل شرایط بازار و پیشبینی روند قیمت کمک میکند.
در حقیقت کندل استیکها احساسات و هیجانات سرمایه گذاران بورس را نشان میدهند و تحلیلگران میتوانند بهترین زمان برای خرید و فروش سهم را با بررسی و تحلیل نمودارهای شمعی پیشبینی کنند.
بسیاری از معاملهگران استفاده از نمودارهای شمعی را به علت جذابیت بصری و اطلاعات بیشتری که در اختیار قرار میدهد نسبت به دیگر روشها ترجیح میدهند. الگوهای کندل استیک مختلف میتوانند اطلاعات مهمی از جو روانی بازار، جهت حرکت قیمت و میزان فشار معاملهگران بازار را تعیین کنند.
معرفی الگوهای کندل استیک (Candlestick Patterns)
یکی از ابزارهای قدرتمند در تحلیل تکنیکال برای شناخت بهتر نقاط حمایت و مقاومت بازار الگوهای کندل استیک هستند. تریدرهای حرفهای از الگوهای شمعی برای درک بهتر فضای روانی بازار، تحلیل احتمال تغییر روندها و یا باز کردن یک پوزیشن جدید، استفاده میکنند.
اما باید در نظر داشته باشید که الگوهای نمودار شمعی هدف قیمت را مشخص نمیکنند بلکه در کنار سایر ابزارها به تصمیمگیری بهتر در معاملات کمک میکنند.
شرایط استفاده از کندل استیکها
- یکی از مهمترین شرایط استفاده از کندل استیکها این است که قیمت سهم در روند صعودی و یا نزولی، در حال شکلگیری روند مشخصی در بورس باشد. در این صورت میتوان در بهترین شرایط تحلیل تکنیکال خوبی انجام داد و با کمترین ریسکی وارد سهم شد.
- یکی دیگر از شرایط مورد استفاده تحلیل گران از کندل استیکها در نقاط حمایت و مقاومت سهم میباشد که خیلی میتواند مهم و موثر باشد. استفاده از کندال استیکها میتواند تا چندین برابر موفقیت یک تحلیلگر تکنیکال در معاملات بورس را تضمین کند. در نظر داشته باشید برای خروج سهم بهتر است در کنار تحلیل تکنیکال با الگوهای کندل استیک از ابزارهای تحلیلی دیگر نیز استفاده کرد.
نکته: تحلیل گران تکنیکال در بورس زمانی الگوی کندل استیک بازگشتی را مورد توجه قرار میدهند که در محدوده حمایت یا در محدوده مقاومت مهمی تشکیل شده باشد.
بهترین زمان برای استفاده از کندل استیک
از الگوهای شمعی میتوان برای معاملات روزانه، نوسانگیری و حتی معاملات بلندمدت استفاده کرد، به عبارتی الگوهای کندل استیک میتوانند نشاندهنده وجود تعادل بین خریداران و فروشندگان، تغییر روند بازار، ادامه آن روند و یا وجود بلاتکلیفی بین معاملهگران باشند که با گذشت زمان، نمودارهای شمعی الگوهای بزرگتری را شکل میدهند. این الگوها در نهایت به سیگنالهای مهمی تبدیل میشوند که معاملهگران ارز دیجیتال از آنها در کنار سایر ابزارها برای تصمیمگیری خود استفاده میکنند.
نکات مهم:
- یک کندل سبز (سفید) قیمت دارایی افزایش داشته است و قیمت پایانی آن بالاتر از قیمت شروع در آن بازه زمانی بسته شده است.
- یک کندل قرمز (سیاه) نیز نشاندهنده کاهش قیمت دارایی است و به معنای پایینتر بودن قیمت بسته شدن آن دارایی نسبت به قیمت باز شدن آن در آن بازه زمانی معاملاتی است.
- الگوهای برگشتی صعودی باید در انتهای یک روند نزولی شکل بگیرند در غیر این صورت مانند الگوهای ادامهدهنده رفتار خواهند کرد.
- درستی سیگنالهای برگشتی را که از الگوهای بازگشتی صعودی نتیجه میشود با شاخصهای دیگری مانند حجم بالای معاملات تایید کرد.
انواع الگوهای بدنه در کندل استیکها
- اندازه در کندل استیکها دارای نشانههای زیادی میباشد.
- اندازه بزرگ بدنه در کندل استیکها بیانگر قدرت زیاد خریداران یا فروشندگان در بورس میباشد.
- هر چه بدنه کندل استیک بزرگتر شود این قدرت نیز بیشتر میباشد.
- برای اینکه بدانیم کدام بدنه نشانه خریداران و کدام بدنه نشانه فروشندگان میباشد باید به رنگ بدنه توجه نمود.
- در صورتیکه رنگ بدنه کندل استیک سفید باشد نشانه قدرت زیاد خریداران در بورس است.
- بدنه بلند کندل استیک و رنگ سفید کندل مهمترین نشانه خریداران قدرتمند است.
- در صورتیکه کندل سفید در محدوده حمایت تشکیل شود میتواند نشانهای قوی از صعود قیمت سهم باشد.
- بر همین اساس در صورتیکه رنگ بدنه کندل استیک تیره باشد نشانه قدرت زیاد فروشندگان است.
- بدنه بلند کندل استیک و رنگ تیره کندل مهمترین نشانه فروشندگان قدرتمند است.
- در صورتیکه کندل مشکی در محدوده مقاومت تشکیل شود میتواند نشانهای قوی از افت قیمت سهم باشد.
- هنگامیکه قیمت بسته شدن سهم پایینتر از قیمت بازشدن سهم باشد بدنه شمع به رنگ مشکی است.
- هنگامیکه که قیمت بسته شدن سهم بالاتر از قیمت باز شدن سهم بدنه شمع به رنگ سفید میباشد.

انواع الگوی کندل استیک
الگوی کندل استیک پوشاننده نزولی (Bearish Engulfing)
الگوی پوشاننده نزولی نشان دهنده پایین آمدن قیمت در یک روند صعودی و یک الگوی بازگشتی است. در این الگو اولین کندل (کندل کوچکتر) دارای یک بدنه صعودی و دومین کندل (کندل بزرگتر) دارای یک بدنه نزولی است و همواره بدنه کندل دوم، بدنه کندل اول را میپوشاند.
الگوی پوشاننده نزولی احتمالا پایان یک حرکت صعودی و شروع روند کاهش قیمت را نشان میدهد. برای اطمینان از درستی روند این الگو بهتر است کندل پوشاننده (کندل دوم) نه تنها کندل اولی بلکه چند کندل قبلی خود را نیز بپوشاند.
الگوی کندل استیک چکش (Hammer)
الگوی چکش در روند نزولی شکل میگیرد و از مهمترین الگوهای تحلیل تکنیکال در بازار ارزهای دیجیتال است. این الگو دارای سه ویژگی اصلی است:
- در الگوی چکش، بدنه کندل در قسمت بالای آن قرار دارد.
- در این الگو سایه پایینی کندل از بدنه بلندتر است.
- سایه بالایی در الگوی چکش وجود ندارد یا در صورت وجود بسیار کوتاه است.
- در کندل استیک چکش بدنه در بالا قرار دارد و دو تا سه برابر کوچکتر از سایه است.
- الگوی چکش نشان دهنده ورود خریدارن و احتمال افزایش قیمت است.
- معمولا معاملعهگران برای خرید باید تا بالا رفتن قیمت از سقف الگو صبر میکنند.
الگوی کندل استیک چکش معکوس (Inverse Hammer)
- الگوی چکش معکوس نیز شبیه الگوی چکش است و در انتهای روند نزولی شکل میگیرد.
- در الگوی چکش معکوس بدنه در پایین قرار دارد.
- اندازه سایه (که در بالا قرار گرفته) دو برابر اندازه بدنه است.
- رنگ سفید در کندل استیک چکش معکوس قدرت بیشتر الگو برای بازگشت روند را نشان میدهد.
الگوی کندل استیک دوجی (Doji)
الگوی دوجی دارای بدنهای نازک است و به شکل یک خط باریک نشان داده میشود. دوجیها وجود تردید بین خریداران و فروشندگان را نشان میدهند. قیمت باز شدن و بسته شدن در این الگو یکسان است. وجود الگوی دوجی بعد از ماروبزو سفید به معنی کاهش قدرت خریداران است. در حالت برای حفظ روند صعودی نیاز به خریداران جدید است.
اگر الگوی دوجی بعد از ماروبزو سیاه شکل بگیرد نشان دهنده کاهش قدرت فروشندگان است. در این حالت برای ادامه روند نزولی به فروشندگان جدید نیاز است. به یاد داشته باشید که الگوی دوجی دارای چهار مدل اصلی است:
مدل های الگوی کندل استیک دوجی:
- الگوی دوجی پایه بلند (Long Leg Doji) که سایههای بالا و پایین بدنه آن بلند است.
- الگوی دوجی سنگ قبر (Grave Stone Doji) که تنها دارای یک سایه بلند در بالای بدنه است.
- الگوی دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji) که در بالا سایهای ندارد و سایه پایینی بدنه آن بلند است.
- الگوی دوجی چهار قیمت (Four Price Doji) یک نازک افقی است و سایهای ندارد.
الگوی کندل استیک مرد به دار آویخته (Hanging Man)
- الگوی مرد به دار آویخته نشان دهنده روند نزولی قیمت است.
- این الگو در انتهای یک روند صعودی و در نقطه مقاومت تشکیل میشود.
- در کندل مرد به دار آویخته، بدنه در بالا قرار دارد و سایه بالایی وجود ندارد و یا خیلی کوتاه است.
- طول سایه پایینی در این الگو حداقل دو برابر بدنه کندل است.
- رنگ سیاه بدنه در الگوی مرد به دار آویخته نشان دهنده قدرت زیاد برای برگشت است.
- معاملهگران برای اطمینان از اعتبار این الگو تا نزولی شدن کندل استیک بعدی، صبر میکنند.
الگوی ستاره دنبالهدار (Shooting Star)
- الگوی ستاره دنبالهدار در انتهای یک روند صعودی شکل میگیرد.
- در این الگو بدنه در پایین قرار میگیرد و اندازه سایه بالایی دو برابر بدنه است.
- رنگ سیاه بدنه در الگوی ستاره دنبالهدار وجود قدرت برای بازگشت در روند را نشان میدهد.
- معمولا پس از تشکیل کندل استیک ستاره دنبالهدار، فروشندگان وارد بازار میشوند.
- معاملهگران برای فروش تا پایین رفتن قیمت از کف کندل ستاره دنبالهدار صبر میکنند.
الگوی ستاره صبحگاهی (Morning Star)
الگوی ستاره صبحگاهی در انتهای یک روند نزولی شکل میگیرد و نشان دهنده شروع یک روند صعودی است. این الگو از قرار گرفتن سه کندل در کنار هم تشکیل میشود. اولین کندل در این الگو باید نزولی و پرقدرت باشد.
دومین کندل معمولا بدنه یا سایهی بزرگی ندارد و میتواند صعودی یا نزولی باشد. کندل سوم نیز باید نسب به کندل دوم دارای حالتی صعودی باشد. در این الگو اگر دومین کندل دوجی باشد، یک کندل استیک ستاره صبحگاهی دوجی شکل گرفته است.
الگوی ستاره شامگاهی (Evening Star)
الگوی ستاره شامگاهی بیانگر شروع یک روند نزولی در انتهای یک روند صعودی است. این الگو نیز مانند الگوی ستاره صبحگاهی از سه کندل تشکیل شده است. اولین کندل در این الگو باید صعودی و پرقدرت باشد. دومین کندل نیز معمولا از بدنهای کوچک و بدون سایه تشکیل میشود. در الگوی ستاره شامگاهی، سومین کندل باید نسب به کندل دوم دارای حرکتی نرولی باشد.
الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
الگوی سه سرباز سفید نشاندهنده شروع یک روند صعودی و حضور پرقدرت خریداران است. این الگو از قرار گرفتن سه شمع سفید صعودی در کنار هم تشکیل میشود. معمولا پس از مشاهده کندل استیک سه سرباز سفید، قیمت افزایش مییابد.
الگوی سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
الگوی سه کلاغ سیاه در نقطه مقابل الگو سه سرباز سفید قرار میگیرید. این الگو از قرار گرفتن سه شمع سیاه نزولی در کنار هم تشکیل میشود. معمولا پس از مشاهده کندل استیک کلاغ سیاه، قیمت کاهش مییابد.
الگوی تاسوکی صعودی (Upside Tasuki Gap)
الگوی تاسوکی صعودی نشاندهنده حمایت از روند صعودی فعلی است. این الگو از قرار گرفتن یک کندل سیاه در کنار دو کندل سفید تشکیل میشود. کندل باید سفید و با بدنهای بزرگ در یک روند صعودی شکل بگیرید.
کندل دوم نیز باید سفید باشد و قیمت شروع آن بالاتر از قیمت پایانی کندل قبلی باشد. سومین کندل نیز سیاه است و در شکاف میان دو کندل قبلی بسته میشود. در الگوی شکاف تاسوکی صعودی نیازی نیست تا کندل سیاه تمام شکاف بین دو کندل قبلی را پر کند.
الگوی تاسوکی نزولی (Downside Tasuki Gap)
الگوی تاسوکی نزولی نشانگر تداوم روند نزولی در قیمت است. این الگو از قرار گرفتن یک کندل سفید در امتداد دو کندل سیاه تشکیل میشود. اول کندل باید سیاه باشد و در یک روند نزولی تشکیل بشود.
کندل دوم نیز باید سیاه باشد و قیمت شروع آن پایینتر از قیمت پایانی کندل اول قرار بگیرد. کندل آخر هم سفید است و در شکاف میان کندل اول و دوم شکل میگیرد.
بخشهای کندل استیک
هر کندل استیک از چهار بخش مهم تشکیل شده است:
- قیمت آغازین (open)
- قیمت پایانی (close)
- بالاترین قیمت در بازه زمانی (High)
- پایینترین قیمت در بازه زمانی (Low)
نحوه کار با الگوهای کندل استیک
- اندازه بدنه کندل استیک همچنین سایه پایین و سایه بالا در کندل استیک اهمیت زیادی در تحلیل تکنیکال بورس دارد.
- به بیان تحلیل گران تکنیکال هنگامی که شمع تو خالی یا سفید تشکیل شد و این شمع سفید سایه کوتاه داشته باشد یعنی قیمت پایانی بالاتر از قیمت آغازین است و هنگامیکه شمع تو پر و یا مشکلی تشکیل شود یعنی قیمت پایانی کوچکتر از قیمت باز شدن سهم در بورس میباشد.
- بخش میانی شمع با نام بدنه (real body) معروف است.
- این بخش نشان میدهد آیا قیمت بسته شدن سهم بالاتر و یا پایینتر از قیمت باز شدن سهم بوده است.
نکته مهم:
کندل استیکهای صعودی بدنه تو خالی و کندل استیکهای نزولی بدنه تو پر دارند و سایه در کندل استیک حداکثر قیمت و حداقل قیمت در بازه زمانی مشخص شده را در تحلیل تکنیکال نشان میدهد.
انواع الگوهای کندل استیک
- الگوی کندل استیک یک کندلی
- الگوی کندل استیک دو کندلی
- الگوی کندل استیک سه کندل
نگارش: ساناز یوسفی
به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله بازار مالی یا بازار سرمایه چیست را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.